Overzicht van parels

Binnen FPA de Mare wordt gewerkt aan het versterken van de sfeer en het geven van feedback aan elkaar. Er zijn multidisciplinaire teams opgezet om de verbinding en samenwerking tussen disciplines te verbeteren en mee te denken over de verbetering van het leefklimaat. Een coach biedt daarbij ondersteuning en iedere twee weken vindt een terugkoppeling van de voortgang plaats.

Er wordt bij FPA Den Haag structureel en frequent ruimte geboden aan de cliëntgroep om met het management in gesprek te gaan. Zij vinden het een groot goed dat hiervoor iedere twee weken ruimte wordt gemaakt, waarbij er een uitwisseling plaatsvindt tussen beide.

De VOV heeft in samenwerking met het behandel- en managementteam een indrukwekkende opleidingsstructuur neergezet. Er zijn drie opleidingsdagen met een organisatorisch dagdeel en een zorginhoudelijk dagdeel. Daarbij vindt er kennisoverdracht plaats en wordt de organisatie van zorg eenduidig neergezet. Ook is er structureel een teambuildingsdag per jaar.

FPA De Diepen kijkt naar de talenten van zijn medewerkers en denkt in mogelijkheden. Zo is de post van de verpleegkundig specialist niet gevuld en zijn er nu twee verpleegkundigen die daarvoor willen worden opgeleid. Zij krijgen extra taken, zodat zij enerzijds werkdruk bij de collega weghalen en anderzijds extra uitdaging vinden in het werk. Er is een boventallige dienst die een “crea-dienst” vervult gericht op begeleiding bij gezamenlijke activiteiten op de groep. Ook zijn er casemanagers. Dit zijn HBO opgeleide zorgprofessionals die 2 tot 3 cliënten begeleiden gedurende het traject binnen de fpa. Een mooie ontwikkeling ook zijn de zogenoemde expertisegebieden, waarbij personeel naar expertise is opgedeeld om zo een belangrijke rol te vervullen in de bundeling van de kennis en expertise op een specifiek gebied. Als onderdeel van een expertisegebied, draag je bij aan de optimalisatie van het zorggebied en coach je collega’s daar waar nodig is. Er is een goede onderlinge samenhang, waarbij ook oog is voor de positie van het MBO opgeleid personeel.

De wens om te leren is bij FPA Kompas niet alleen aanwezig, maar wordt ook op een ondersteunende wijze gefaciliteerd. Er is keuze voor een ruim aanbod verplichte scholing. Daarnaast is er ook individueel veel mogelijk. Door het brede aanbod, zou het risico bestaan om het overzicht kwijt te raken, maar ook daaraan heeft de fpa gedacht. Zij houden overzicht over wie, waarom, wanneer, welke scholing volgt. Resultaat hiervan wordt ook bijgehouden in het overzicht. Zo weet iedereen welke scholing door wie is gevolgd en ook wanneer er een herhaling nodig is. Niet alleen is er scholing op gebied van kennisvergaring, ook is er de personeelsbegeleider die gekoppeld is aan de afdeling die intervisie biedt, groepsbegeleidingsactiviteiten organiseert, ondersteuning geeft bij incidenten en coaching aan de collega’s. Er wordt gewerkt vanuit de MAT methodiek; een methodiek die ervoor zorgt dat ieder bij zijn eigen verantwoordelijkheid blijft en aanspreekbaar is hierop, vanuit een gezamenlijk gedragen methodiek.

Iedereen bij FPA de Diepen is goed op de hoogte is van beleid, discussiepunten in het beleid en ook toekomstige ontwikkelingen. Er zijn met personeel door alle lagen van de organisatie -en ook met de patiëntgroep- regelmatig overlegmomenten. Zo is er een cliënt- staf overleg tussen management en de cliënten, zijn er leefgroep- momenten die naar gelang de sfeer worden opgeschaald en ook weer afgeschaald, is er een multidisciplinaire samenwerking door de expertisegebieden, waarbij op inhoud met elkaar wordt gedeeld en wordt er jaarlijks gestructureerde cliëntfeedback gevraagd. Dit laatste wordt ook aangevuld met de pilot “happy or not”, waarbij er een feedbackzuil rouleert onder de diverse afdelingen.

FPA De Diepen werkt met een onderwijstrajectbegeleider. De cliëntgroep blijkt zeer tevreden te zijn met de rol en functie van de onderwijstrajectbegeleider. Zij voelen zich gehoord en betrokken bij hun traject, waarbij er gekeken wordt naar de mogelijkheden. Successen die gevierd worden zijn trajecten naar werk en dagbesteding buiten het terrein van de fpa. Daar waar het voor de cliëntgroep vaak lastig is om werk te vinden, zeggen cliënten dat het hier wel lukt. De onderwijstrajectbegeleider werkt nog steeds aan het vormen van haar netwerk met dagbestedingsaanbieders en ook werkvoorzieningen.

Naast de jaargesprekken met de medewerkers zijn er bij FPA Transore ook gesprekken die ieder kwartaal gehouden worden met de teamleider. Geboren vanuit een wens om ook regelmatig de medewerkers te spreken die je sneller uit het oog verliest, zijn deze individuele momenten tussen de medewerker en de direct leidinggevende ingepland. Het doel hiervan is het behouden van de aansluiting, preventie van uitval en onvrede en ook het bespreekbaar maken van de (individuele) ontwikkelingswensen. De fpa kent een laag verzuim.

Het personal check point (PCP) is een moment tijdens elke dienst bij FPA Rotterdam, waarin de collega’s bij elkaar komen en je bij elkaar checkt hoe de ander erbij zit. Personeel vertelt elkaar waar ze tegenaan lopen, stellen elkaar een vraag, of er wordt hulp van een andere afdeling gevraagd. Soms wordt er ook een spel gespeeld, waarbij ieders kwaliteiten benoemd worden, of gaat het over teamontwikkeling en de multidisciplinaire samenwerking. FPA Rotterdam borgt hiermee op een relatief eenvoudige wijze de ruimte en aandacht voor iedere professional, waarbij er ook ruimte is voor dingen die niet lekker gaan. Door het PCP ervaart personeel dat er meer met elkaar in gesprek wordt gegaan en dat er meer gebouwd kan worden aan de teams.

FPA Coornhert is gastvrij en vriendelijk in het contact. Iedereen is in zijn rol betrokken en verantwoordelijk voor de zorgverlening die de fpa biedt. Binnen de diverse rollen en taken in FPA Coornhert is er sprake van een cliëntgerichtheid. De cliënten zeggen ook dat het contact met de professionals gelijkwaardig voelt en dat zij benaderbaar zijn. Er is een wederzijds respect merkbaar, waarbij de beginselen van het herstelgericht werken aanwezig zijn.

FPA Heiloo is erg trots is op het team wat er staat. Cliënten noemen de begeleiding erg vriendelijk en betrokken bij hun herstel. Het team is benaderbaar en beschikbaar. Ook de verpleegkundigen en agogen zijn erg trots op zichzelf en het team wat er staat. Iedereen herkent dat de motivatie en inzet die getoond wordt, niet vanzelfsprekend is. Het management ziet een enorme veerkracht in de nieuwe teams en een gedrevenheid de fpa naar een hoger niveau te tillen. Men is betrokken bij de fpa en wil graag samenbouwen. “Zij werken echt met hun hart”.

De leergierigheid binnen FPA Kompas is groot. Men wil graag de fpa en de kwaliteit van zorg hierbinnen vergroten. Dit alles gebeurt in een prettige sfeer, met oog voor elkaar en elkaars standpunten. Dit maakt dat er een goede voedingsbodem voor professionals is om te leren, te ontwikkelen en mee te denken over de uitdagingen die er liggen.

Hoewel de cliëntengroep van FPA De Diepen soms verdeeld is over de voor- en nadelen van de fpa met de fpk in de achtertuin, de positie van FPA De Diepen in het geheel positief. De fpa kenmerkt zich duidelijk door een beveiligingsniveau twee en met de functionaliteiten van de fpk binnen handbereik biedt FPA De Diepen ook een behandelmogelijkheid aan de cliëntgroep die anders binnen een fpk zouden moeten verblijven. Dit schept aan de ene kant mogelijkheden voor een zwaardere doelgroep met zorg op maat, terwijl aan de andere kant de cliënten ook zien dat hierdoor bijvoorbeeld de patiomuren hoger zijn dan zij gewend zijn bij andere fpa. FPA De Diepen heeft een goede samenwerking binnen de ketenzorg. Er zijn duidelijke dwarsverbindingen gemaakt met bijvoorbeeld de behandelmogelijkheden binnen de fpk. Ook de forensisch ambulante partner is nauw betrokken, waarbij ook hier behandelmogelijkheden worden geboden aan een cliënt binnen de fpa. FPA De Diepen heeft een helder afwegingskader wanneer wordt samengewerkt met de keten en ook kiest men specifiek welke partner passend is. Daarbij wordt gekeken naar wat passend is bij het individuele traject van een cliënt. Het zorgt voor een flexibiliteit in op- en afschalingsmogelijkheden.

De ketensamenwerking bij FPA Transfore beperkt zich niet tot samenwerking op cliëntlogistiek niveau, maar ook op het niveau van de kennisoverdracht en ook organisatie van zorg. Een voorbeeld hiervan is de verslavingszorg en de samenwerking met Tactus op het gebied van de kennisdeling, alsook de samenwerking met de polikliniek als het gaat om de uitleen van behandelaren.

Met de reorganisatie van de zorg in wijkteams, kwam ook de behoefte bij FPA Heiloo om de expertise van diverse zorgprofessionals beter te borgen. De angst om expertise te verliezen in een vooral generalistisch georiënteerd veld, had ook betrekking op de expertise forensische zorg. De fpa besloot om deel te nemen in het Expertise netwerk, waarbinnen zij medewerkers leverden met expertise ‘forensische zorg’. Het idee is kortweg dat iedereen kan putten uit de diverse expertises. Zo helpt de fpa anderen met hun vragen over bijvoorbeeld delictgedrag en kunnen zij expertise vragen op bijvoorbeeld het gebied van huiselijk geweld en kindermishandeling. Er is sprake van een mooie balans van geven en nemen.

De HUCO’ s hebben bij FPA Den Haag veel aandacht voor de uitstroom, waarbij zij een goede samenwerking hebben met alle andere disciplines en de extramurale ketenpartners. Zij zijn aanwezig bij de VGB’ s en ook bij de systeemgesprekken, waardoor zij goed op de hoogte zijn van het traject van de cliënt. Zij werken vanuit de herstelvisie en dragen dit ook als zodanig uit binnen de multidisciplinaire samenwerking. De “HUCO” en zijn extramurale netwerk is van grote waarde bij het oplossen van de stagnatie in de uitstroom en het nog beter integraal inbedden van de herstelvisie.

Bij FPA Coornhert is nagedacht over de indeling en de doorstroom binnen de fpa. Op de eerste unit, waarin de cliënt ontvangen wordt, is sprake van een observatieperiode. Hier wordt de cliënt niet per se behandeld, maar kan iemand eerst binnenkomen en wennen. Deze unit biedt de eerste 3 maanden een stabiele basis en geeft inzicht in het milieu waarin de cliënt het best gedijt. Unit 2 en 3 zijn behandelunits, gericht op de resocialisatie en re-integratiedoelen. Unit 2 is meer groepsgericht, waarbij de groepsdynamiek en zelfstandigheid wordt gestimuleerd. Unit 3 is een meer individueel gerichte afdeling, waarbij de behandeling zich richt op verstevigen van de basis. De fpa herkent dat niet iedere cliënt gebaat is bij eenzelfde milieu en benadert dit niet vanuit stoornis alleen, maar kijkt daarbij ook vooral naar hetgeen bijdraagt aan het herstel.

Er is een landelijke stagnatie op uitstroom. Wachtlijsten zijn soms erg lang en werken demotiverend voor een cliënt die klaar is voor een volgende stap. FPA Heiloo heeft nog geen oplossing voor de wachtlijst, maar organiseert wel kennis en expertise op dit vlak door de intrede van een nieuwe functie binnen de fpa: de uitstroomcoördinator. Deze uitstroomcoördinator verzorgt alleen díe uitstroom, waarbij de verwachting is dat deze complex zal zijn. Uitstroomprofielen, waarbij geen moeilijkheden te verwachten zijn, kunnen door de persoonlijk begeleider worden gecoördineerd. De uitstroomcoördinator kan met een goede focus op de probleemgebieden inzet plegen op behoud en vergroting van het netwerk en maakt duidelijke samenwerkingsafspraken. Ook kijkt deze medewerker naar bovenregionale stagnering in de uitstroom en probeert hij regio-overstijgende oplossingen te bedingen. Het weghalen van deze tijdrovende klus bij de persoonlijk begeleiders (pb’ers) geeft ruimte aan de pb’ ers om de overige zorg goed te organiseren, waarmee de continuïteit van zorg beter gewaarborgd blijft.

In februari 2017 heeft het overlijden van een sociotherapeut door het toedoen van een patiënt een enorme schok veroorzaakt in de hele instelling. Na een periode van rouw, boosheid en verdriet is er een tijd van rust gekomen. Medewerkers hebben enorme veerkracht laten zien en er is een groot gevoel van saamhorigheid ontstaan.

Dit programma bestaat uit verschillende opeenvolgende modules waar patiënten die een positieve urinecontrole hebben ingeleverd, of behoefte hebben aan een extra programma, focussen op verslaving en gebruik. De patiënten bespreken gebruik en er wordt steun aan ontleend. Het programma wordt ingezet om patiënten te motiveren voor hun behandeling.

Er is een grote formatie vaktherapeuten, psychologen en medewerkers WL&S in de instelling die samen werken aan het aanbod therapieën en dagbesteding. Hiervan is het doel dat patiënten altijd een passend programma kunnen volgen. Wat betreft dagbesteding is er veel aanbod in de instelling.

Directie geeft aan dat ‘de deur altijd open staat’. Dit bevestigen medewerkers en patiënten. In alle gesprekken die de reviewers hebben gevoerd kwam naar voren hoe zeer medewerkers en patiënten het waarderen dat directie goed zichtbaar en benaderbaar is. De patiëntenraad heeft geregeld (goed) contact met de directie en zij merken dat er aan verbeterpunten gewerkt wordt.

Medewerkers zetten zich in om alle patiënten van de instelling te leren kennen. Zij investeren in contact met de patiënten. De visie is dat er vanuit dat contact ook gede-escaleerd kan worden.

Er wordt veel geinvesteerd in de relatie met buurtbewoners. Via Social Media wordt contact onderhouden tussen de instelling en de buurtbewoners en kunnen buurtbewoners zich opgeven voor sportactiviteiten. Daarnaast stelt de instelling haar deuren open voor rondleidingen, open dagen en meet&greets. Patiënten hebben hierin een actieve rol; zij geven de rondleidingen en denken mee over de invulling.

Medewerkers geven aan trots te zijn op de veranderingen die ingezet zijn om separaties en agressie naar personeel te verminderen. Op de Intensieve Begeleidings Afdeling wordt gewerkt volgens het FHIC-model. Door middel van contacttoename wordt de patiënt nooit alleen gelaten en vindt er continu vroegsignalering plaats. Er wordt gekeken naar individuele behoeftes van de patiënt.

Vanaf het moment dat een patiënt wordt opgenomen tot het moment dat iemand met ontslag gaat, heeft hij/zij dezelfde maatschappelijk werker. Dit zorgt voor continuïteit binnen de behandeling en vertrouwen in de relatie met de patiënt.

Op de Intensieve Begeleidings Afdeling wordt er voor en met elke patiënt een handleiding geschreven. Hierin wordt beschreven welk gedrag de patiënt in crisis laat zien en hoe hij geholpen kan worden door medewerkers. De best-practices uit de opname worden hierin beschreven. Deze handleiding gaat mee als de patiënt weer terugkeert naar de eigen afdeling of doorstroomt naar een andere afdeling.

Tijdens de rondleiding viel het reviewteam op hoe verzorgd de beveiligde en onbeveiligde ring eruit zien. Het is er schoon en er heerst rust. De winkel is een dynamisch middelpunt van de onbeveiligde ring.

Vanwege personeelsverloop in de sector en vrij veel onervaren teams heeft de Pompestichting een cursus ontwikkeld om medewerkers klaar te stomen voor het werk in tbs-kaders. De cursus bestaat uit zes dagdelen waar zaken als omgaan met piepers en afstand en nabijheid ter sprake komen. De cursus stimuleert het gesprek en het aanspreken van elkaar op de werkvloer.

Een aantal patiënten en medewerkers is als voetbalteam ingeschreven bij de KNVB. Zij spelen competitie en hebben een eigen voetbalveld op het terrein. Daarnaast kan er voor en na de wedstrijd teambuilding plaatsvinden in de kantine. Daarnaast is de kantine in beheer van patiënten en draaien zij zelf de bardiensten. Ook voetbalteams die van buiten in de instelling komen voetballen, zijn erg te spreken over deze ‘vereniging’. Het is tevens een mooie, ongedwongen manier om de maatschappij een kijkje te laten nemen in de instelling.

Sporten is mogelijk op individuele basis en in groepsverband. De faciliteiten hiervoor zijn wijds uitgestrekt over het terrein en de instelling. Ook dagbesteding wordt in allerlei vormen aangeboden en is er voor iedere patiënt iets dat past. Dit aanbod is naar ieders tevredenheid.

Alle medewerkers die het reviewteam gesproken heeft zijn positief over de onderlinge sfeer tussen collega’s. Voor het inwerken van nieuwe medewerkers wordt ruim de tijd genomen. Medewerkers die op de afdeling gaan werken, worden 16 diensten boven de bezetting ingepland en iemand krijgt echt de tijd om te wennen.

In het Centraal Overleg Patiëntenzaken wordt het verloop van de patiënt in de behandeling besproken. Hierbij zijn zoveel mogelijk verschillende disciplines aanwezig die dichtbij en juist ver van de patiënt af staan. Zo kan er op verschillende momenten vanuit afstand en nabijheid gekeken worden naar het toekomstige traject van de patiënt.

De Special Care Unit is een ruimte waar patiënten vrijwillig en comfortabel kunnen verblijven. Patiënten kunnen even in deze prikkelarme ruimte verblijven wanneer er sprake van spanningsopbouw is. Er worden nog twee SCU’s gebouwd zodat meer patiënten hier gebruik van kunnen maken. Deze ruimte wordt ook gebruikt om eenzame opsluiting in afzondering te voorkomen.

Medewerkers ervaren korte lijnen naar hun collega’s en leidinggevenden. Het feit dat medewerkers bij iedereen naar binnen kunnen lopen voor hulp of een informeel praatje, heeft als uitwerking dat medewerkers elkaar goed kennen en voor elkaar zorgen. Medewerkers van de Rooyse Wissel zijn veerkrachtig en loyaal naar elkaar en de organisatie.

“Het versterken van de gezonde mens” staat voorop in de behandeling van patiënten in de Rooyse Wissel. Schematherapie wordt breed toegepast binnen de instelling en er wordt wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Op psychotisch kwetsbare patiënten na, worden alle patiënten behandeld met schematherapie. Behandeling vindt plaats tijdens therapiesessies, maar ook op de afdelingen. In de Rooyse Wissel zijn - naast de therapeuten - ook sociotherapeuten en betrokken afdelingshoofden opgeleid in schematherapie.

Het netwerk van de patiënt wordt structureel betrokken bij de behandeling. Zes forensisch maatschappelijk werkers zorgen dat het netwerk uitgenodigd wordt in de instelling wanneer er belangrijke momenten in de behandeling (gaan) plaatsvinden. Als familie niet in staat is naar de instelling te komen, brengt de forensisch maatschappelijk werker hen een bezoek aan huis (samen met de patiënt als er een verlofstatus is). Zij werken nauw samen met een systeemtherapeut.

De Rooyse Wissel heeft een breed netwerk opgebouwd om resocialiseren in de regio mogelijk te maken. Op het eigen terrein zijn porto-cabins neergezet en is een kantoorpand omgebouwd door verblijfunit om meer bedden te creëren. Buiten de hekken heeft de organisatie forensisch-begeleid-wonen en een dagbestedingsproject opgezet. Het Werkhuis is op fietsafstand van de instelling waar patiënten die resocialiseren leren om mee te komen in het ‘normale’ arbeidsproces, “De Kunst” is op loopafstand gelegen op hetzelfde terrein en biedt ook dagbesteding. De Schakel en De Vliet zijn forensische RIBW’s waar patiënten uit de instelling naar kunnen doorstromen. Met deze ketenpartners zijn duidelijke afspraken gemaakt en de samenwerking verloopt naar ieders tevredenheid.

Alle medewerkers die op de afdeling werken volgen minstens acht keer per jaar fysieke en mentale weerbaarheidstraining. Deze trainingen zijn verplicht. Aanvullend wordt tijdens teamdagen (minimaal twee keer per jaar) geoefend met een acteur op het gebied van (fysieke) weerbaarheid. Naast deze reguliere scholing is er een aanvullende Plus-training beschikbaar voor medewerkers die ingeroepen worden bij een escalatie om te de-escaleren en in te kunnen grijpen met hulpmiddelen (zoals een stootkussen). Behandelaren en ondersteunende diensten worden minimaal twee keer per jaar getraind.

De patiënten die het reviewteam hebben gesproken gaven enthousiast aan dat zij de nabijheid en steun van de sociotherapeuten erg waarderen. Zij hebben zowel oog voor de groep als geheel, als voor de patiënt als individu. De sociotherapeuten zien de moeilijkheden die op een groep kunnen spelen, maken tijd om met patiënten te praten en zijn present en benaderbaar. De sociotherapeuten zijn een stabiele en veilige factor voor patiënten binnen hun behandeling.